Historia

Miejscowość Zajeziorze położona jest w bliskim sąsiedztwie jeziora Moszczonne. Niewielu mieszkańców wie, że tak mała wieś posiada swój herb. Nie są znane dokładne okoliczności towarzyszące powstaniu Zajeziorza, lecz prawdopodobnie pierwszymi właścicielami byli przedstawiciele rodu Moszczeńskich herbu Nałęcz, którzy osiedlili się w pobliskim Moszczonnem. Brali oni udział w wojnach z Zakonem Krzyżackim, uczestniczyli w wielu powstaniach w obronie ojczyzny oraz zajmowali ważne urzędy państwowe. W XVI wieku właścicielem Zajeziorza był Jakub Moszczeński, który posiadał tu 10 łanów ziemi. Około 1479r. zmarł Jakub Moszczeński. Wiadome jest jednak, że już w 1789r. dziedzicem był Michał Sumiński, który wzbogacił się, dzięki uprawie wielu korcy zboża. Pod koniec XIX wieku istniał w Zajeziorzu folwark, który obejmował wiele mórg gruntów ornych, ogrodów i łąk. Właścicielami tych ziem byli kolejno: Zygmunt Rzeszotarski, Ludwik Meier, Wojciech Rogoziński i Tomasz Matyjasik. Atrakcyjności dodawała bliskość jeziora, nad które właściciele dworku z przyjemnością się udawali, przy okazji letnich spacerów. Do dziś widać walory krajobrazowe i geologiczne terenu Zajeziorza, szczególnie w pobliżu szkoły. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Zajeziorze stanowiło własność rodziny Duszyńskich. Właściciel majątku, Władysław Duszyński był Członkiem Lipnowskiego Oddziału Związku Ziemian, w latach 1927 – 1934 jednym z radnych gminy ( gromady) Kikół. 24 października 1939 r. zwabiono go i synów, Bernarda oraz Witolda, do Lipna pod pretekstem spotkania ziemian, skąd wywieziono do obozu koncentracyjnego Rudau pod Królewcem, z którego nigdy już nie powrócili. Tablica zgonów z obozu Rudau jest dowodem na to, iż mężczyźni ponieśli tam nieuchronną śmierć. Źródła literackie podają datę śmierci – 23 X 1939r. Duszyńscy poza dwoma synami, mieli również córkę Marię, która po zakończeniu wojny przebywała w majątku Zajeziorze. Kobieta podjęła pracę jako nauczycielka w miejscowej szkole (pracowała tam ok. 2 tyg.). Można ją uznać za postać początkującą przemianę dworku w dzisiejszą szkołę. Pani Maria wyszła za mąż za p. Leśnego i opuściła z jego powodu majątek. Z nieoficjalnych źródeł wiadomo, że prawdopodobnie przeprowadziła się z mężem w okolice Warszawy. (ciąg dalszy nastąpi).